Mijn ervaringen met het boek ‘Illusies’:

In maart 2009 las ik het boek Illusies voor de tweede keer. In 2003 had ik het voor het eerst gelezen en had ik twee pagina’s met aantekeningen gemaakt en dacht ik dat ik het allemaal wel begreep. In 2009 maakte ik maar liefst vijftien pagina’s met 67 aantekeningen.

Het meest opvallende was dat ik in 2003 totaal niet opmerkzaam was geweest van de volgende tekst uit het boek:’And because we fail to notice that we fail to notice, there is little we can do to change, until we notice how failing to notice shapes our thoughts and deeds’ Ik had daar volledig overheen gelezen. Over ‘fail to notice’ gesproken! Ik was er blind voor.

Ingeborg zegt:”Wat we als kind hebben meegemaakt en verdrongen is waar we in het heden bang voor zijn.” Als je als kind niet geliefd werd, zoals velen van ons, ben je bang om geen liefde te krijgen en te verdienen en word je wat ze in codependentie een people pleaser noemen en probeer je het de ander naar de zin te maken in de hoop dat je dan geliefd wordt. Ingeborg noemt dat Valse macht, het ‘als…dan’ principe.

Angst is de drijfveer van de meeste van ons en een afweer van oude pijn die niet verwerkt en getransformeerd wordt. Ingeborg schrijft:”De man die enorm veel kritiek te verduren kreeg als kind, is als volwassene heel bang voor kritiek die hij veel krijgt van z’n baas en z’n vrouw en heeft zelf een sterke neiging op anderen kritiek te hebben.” Ik herkende het helemaal in m’n codependentie.

Bosch zegt: “Hoe PRI aankijkt tegen psychische ziekten: als afweer tegen oude pijn en niet als min of meer onherstelbare weeffout in ons organisme”, en: “Het lijden van mensen wordt voor een groot deel veroorzaakt door afweermechanismen.”

Ingeborg onderscheidt de volgende afweermechanismen:

-de primaire afweer

Die bestaat uit gedachten en gevoelens die inhouden dat er met ons is mis is (Ik ben dom, niet goed genoeg, etc.). Bij codependentie noemen ze dat lage gevoelens van eigenwaarde met een innerlijke criticus.

-valse hoop

Dit kun je herkennen aan gedachten die de volgende vorm hebben: Als ik maar iets doe of juist niet doe dan krijg ik wat ik nodig heb’, Het is altijd als…dan… Als ik eenmaal die leuke relatie heb zal ik gelukkig zijn;  nee dus. Als je nu niet gelukkig bent zal je het dan ook niet zijn. De people pleaser uit codependentie is het die geeft om te krijgen, zo van: als ik nu maar aardig doe zullen de mensen ook wel aardig voor me zijn.

-valse macht

Heeft drie kenmerken:

-1-gedachten waarbij je de ander of anderen op de een of andere manier veroordeelt, hij deugt niet, ze deugen niet. Het is de vervolger/aanklager uit codependentie.

-2-de koppeling van deze gedachten aan emoties die kunnen variëren van lichte irritatie tot razernij

-3-gevoelens van superioriteit ten opzichte van de ander (ik ben oké , de ander niet)

-ontkenning van behoeften

Dit is het gevoel niets nodig te hebben, gecombineerd met een emotioneel en fysiek min of meer verdoofde staat van zijn en gedrag waaruit blijkt dat er niets aan de hand is. Alles kan wachten, (bijna) niets is urgent of belangrijk, werkelijke passie en emotionele intimiteit ontbreken. Deze afweer had ik heel sterk. Ik scoorde hoog op de test en wist dat het klopte. Ook ik ging er van uit dat er niets met me aan de hand was en deed dus ook niks en bleef onbewust met het idee dat ik al bewust was en wist niet dat ik niet wist. Bosch noemt deze afweer de moeilijkste om te overkomen, vanwege de ontkenning. Ontkenning is ook weer een van de kenmerken van codependentie; het klopt weer precies.

-angst

Dit is de afweer om de waarheid weg te houden; het voelen van de afweer als waarheid in plaats van illusie komt neer op het versterken van de afweer. Lao tse zei:”Ware woorden zijn niet mooi” en daarom lopen we ervoor weg en zijn we er bang voor.

Mijn ervaring is dat we vaak al de angst hebben om ons ware wezen te laten zien, uit angst voor afwijzing en kritiek en veroordeling en dan kiezen we voor een Ideaal Ik dat berekenend is en in de pot wil vallen bij de ander. Een persona, een masker, zetten we dan op met het idee dat het ons beter en mooier maakt dan we echt zijn, maar daardoor verwerpen we wie we echt zijn nog meer en dat vergroot weer de angst voor ontmaskering.

Angst is er ook om te verliezen wat je nu hebt of niet te krijgen wat je wilt, dat het niet zo loopt als jij graag wilt. Als het zou lopen zoals jij graag wilt zou het een puinhoop worden. Nietzsche zei niet voor niets dat, als je wensen uit zouden komen, je al spoedig in een hel zou leven. We krijgen niet wat we vragen en willen, maar precies dat wat we nodig hebben en daar mogen we op vertrouwen dat alles ten goede komt aan ons ware zelf.